2001 yılından beri yapmakta olduğum koleksiyonda 207 ülkeden 30.000'den fazla farklı taç kapak bulunuyor. Koleksiyonumu çoğunlukla diğer koleksiyonerlerle takas yaparak geliştiriyorum. Arjantin'den Japonya'ya, Güney Afrika'dan İsveç'e, dünyanın dört bir yanından koleksiyonerlerle takas yapıyorum.

 
Koleksiyonum, bira kapağı başta olmak üzere tüm ürünlere ait metal taçlı kapaklardan oluşuyor.  Koleksiyonumdaki en özel kısım Türk bira kapakları. Tahmin edileceği üzere bira kapağı koleksiyonumun büyük bir kısmını Efes Pilsen ve Türk Tuborg kapakları oluşturuyor. Son yıllarda butik bira üreticilerinin artmasıyla bu kapaklar da koleksiyonda yer almaya başladı. Yukarıda Aradıklarım sekmesinde aradığım yerli bira kapaklarını görebilirsiniz.

Türk bira ve gazoz kapaklarının dışında koleksiyonumun geri kalan kısmını oluşturan, 207 ülkeye ait toplam 30.000'den fazla farklı kapak,  Ülkeler  sekmesinde kıtalara ayrılmış olarak incelenebilir. 

Hemen hemen tüm taç kapakların etek kısmında üretici firmasının logosu bulunur. Ben de yukarıdaki Üreticiler kısmında Türkiye'de üretim yapan faal veya kapanmış firmaların listesini yaptım. Listede, yerli üreticilerin yanı sıra, Türk kapakları üreten diğer yurt dışı  firmalarının logoları yer alıyor. Ben koleksiyonumda, yerli bira ve gazoz kapaklarında farklı üreticilerin kapaklarını da koleksiyona dahil ediyorum. Bu durum diğer ülkelerin kapakları için geçerli değil.

Tarihi

Halk arasında “Gazoz Kapağı” olarak bildiğimiz taç kapak, 1891 yılında İrlanda kökenli Amerikalı bir makine mühendisi olan William Painter (20 Kasım 1838 - 15 Temmuz 1906) tarafından, Maryland eyaletine bağlı Baltimore’da icat edildi ve 1892 yılında patenti kendisi tarafından alındı. Aynı yıl Crown Cork & Seal şirketini kurarak üretime başladı ve 1898 yılında icat ettiği kapak kapatma aparatı sayesinde, taç kapak giderek popülerleşti ve dünya çapında kullanılmaya başlandı.(1)

Türkiye’de ilk üretiminin 1930’lu yıllarda İstanbul’da başladığı tahmin edilmektedir. Ülkemizde ilk taçlı kapak üreticisi, B. Kirkor Mısırlıyan olduğu düşünülmektedir. Mısırlıyan, önce taçlı kapak ithalatı ile işe başlamış, daha sonra ithalatın yanında basit pres ve kalıplarla taçlı kapak üretmiştir. (2) İlk yıllarda conta olarak mantar kullanılmış olup 1970li yıllardan sonra plastik conta kullanılmaya başlanmıştır.

(1) en.wikipedia.org/wiki/William_Painter_(inventor) 

(2) teneketarihi.com/turkiyede-tacli-kapak-sanayisi/